Czy darowizna, którą podatnik otrzyma od siostry, podlega zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn? Jakie warunki trzeba spełnić, aby uzyskać zwolnienie z tego podatku? Odwołanie darowizny budzi szereg wątpliwości i kontrowersji, mimo, że można tego dokonać tylko w określonych w Kodeksie cywilnym przypadkach. Co upoważnia darczyńcę do odwołania swojej darowizny na rzecz obdarowanego? Otrzymaną darowiznę albo odziedziczony spadek po członku rodziny należy zgłosić do urzędu skarbowego, jeśli chce się skorzystać z całkowitego zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Jak dokonać zgłoszenia online? Darowizna bez podatku od spadków i darowizn zgodnie z polskim prawem jest możliwa. Wysokość podatku od darowizny oraz zwolnienie z niego są zależne od wartości rzeczy darowanej, a także stopnia pokrewieństwa z darczyńcą. Kiedy możliwe jest zwolnienie z podatku od darowizny? Czy zdrada może być przyczyną odwołania darowizny? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Umowa darowizny prowadząca do naruszenia dobra rodziny i dobra dziecka może zostać uznana za bezwzględnie nieważną. Tak orzekł Sąd Najwyższy w jednym z wyroków. Zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego, potwierdzające, że darowizna na rzecz osoby z grupy I jest zwolniona z podatku to kwestia, która budzi wątpliwości. Na kim ciąży obowiązek przedłożenia takiego zaświadczenia? Czy zostanie on zniesiony? Darowizna na wypadek śmieci (mortis causa) nie została uregulowana ustawowo. Z tego powodu możliwość jej zawarcia wciąż budzi wątpliwości. Czy kwestie dotyczące darowizny na wypadek śmierci zostaną prawnie uregulowane? Czym darowizna mortis causa różni się od zapisu windykacyjnego? Przekazanie nieruchomości członkom rodziny w drodze darowizny może zostać uznane za bezskuteczne. W jakich przypadkach darowizna nie chroni przed komornikiem? Z powodu rażącej niewdzięczności możliwe jest odwołanie darowizny nawet już wykonanej. Rażąca niewdzięczność jest jednak pojęciem niezdefiniowanym. Jakie zatem zachowania mogą o niej świadczyć? Czy prezenty otrzymane podczas uroczystości takich jak ślub lub komunia podlegają opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn? Ministerstwo Finansów udzieliło odpowiedzi na interpelację poselską w tej sprawie. Prezent komunijny to klasyczna darowizna. Nie zawsze jednak trzeba od niej zapłacić podatek. Jak „ominąć” płacenie podatku komunijnego? Jeżeli darowizna pieniężna od partnera w całości zgodnie ze wskazaniem darczyńcy zostanie przeznaczona na cel ściśle wskazany w umowie darowizny, to osoba obdarowana nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu otrzymanej darowizny. Wartość wykonanego polecenia darczyńcy obniża bowiem podstawę opodatkowania z tytułu darowizny. Jeżeli przekazanie pieniędzy ma miejsce „z ręki do ręki”, a wpłata następuje później na własny rachunek bankowy, to niemożliwe jest skorzystanie ze zwolnienia z podatku od spadków i darowizn. Warunkiem niezbędnym do skorzystania ze zwolnienia jest fakt udokumentowania przez obdarowanego otrzymania gotówki dowodem przekazania na swój rachunek bankowy. Czy należy zapłacić podatek od darowizny w przypadku otrzymania środków pieniężnych od przyrodniego brata lub siostry? Czy rodzeństwo przyrodnie korzysta ze zwolnienia, przewidzianego dla grupy „0”? Kiedy należy zapłacić podatek od darowizny? Jakie są grupy podatkowe i wysokość podatku? Podpowiadamy jak krok po kroku zapłacić podatek od darowizny. Umowa darowizny została określona w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z nią darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Najczęściej mamy do czynienia z darowizną nieruchomości, samochodu czy pieniędzy. W drodze darowizny może także przekazać udział w spółce czy akcje. Jak powinna wyglądać umowa darowizny? Spłata przez rodziców, będących dłużnikami solidarnymi, całości lub części rat kredytu nie może być postrzegana w kategorii darowizny. Osoba korzystająca z takiej formy pomocy finansowej ze strony swoich rodziców nie ma zatem obowiązku składania zgłoszenia SD-Z2. Coraz częściej wesela są na celowniku urzędów skarbowych. Prezenty ślubne mogą być bowiem traktowane jako darowizna. Wysokość podatku oraz to czy go zapłacimy jest zależna od kwoty jaką otrzymamy oraz stopnia pokrewieństwa darczyńcy. Jakie środki należy zgłosić fiskusowi? Czym jest darowizna? Jak zdefiniować ten rodzaj mowy? Jakie skutki podatkowe wiążą się z jej dokonaniem? Jak można odwołać darowiznę? Obdarowany nie zapłaci podatku, jeżeli darowiznę przeznaczy na cel zgodny z poleceniem darczyńcy, nawet wtedy, gdy sam jest adresatem takiego polecenia. Przełomowe wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego są bardzo korzystne dla podatników. Kodeks cywilny dopuszcza możliwość dokonania nieodpłatnego przeniesienia rzeczy lub praw na inną osobę – jest to tzw. darowizna. Ze względu na szczególną więź jaka często łączy darczyńcę i obdarowanego, a także bezpłatny charakter tej umowy, prawo cywilne przewiduje jedynie kilka przypadków, w których darowiznę można odwołać. Na odwołanie darowizny z powodu rażącej niewdzięczności przewidziany jest tylko rok od momentu gdy uprawniona osoba dowiedziała się o niewdzięczności. Jak wskazuje orzecznictwo, termin ten nie biegnie od nowa dla spadkobiercy darczyńcy. Od 25 sierpnia 2017 r. można zaniechać pobierania podatku od spadków i darowizn od osób, które ucierpiały w nawałnicach w sierpniu br. Zaniechanie ma dotyczyć nabycia rzeczy lub praw majątkowych w ciągu kolejnych 24 miesięcy, począwszy od 12 sierpnia 2017 r. Darowiznę można odwołać jedynie w wyjątkowych, przewidzianych w Kodeksie cywilnym przypadkach. Kiedy jest to możliwe? Dokonanie darowizny na ogół rodzi po stronie obdarowanego obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn. Czy członkowie najbliższej rodziny mogą być z niego zwolnieni? Osoby starsze, często decydują się przekazać najbliższym swoje mienie jeszcze przed śmiercią poprzez zawarcie umowy darowizny. Po dokonaniu darowizny, sytuacja majątkowa darczyńcy może ulec pogorszeniu. Obdarowani mają wówczas pewne obowiązki względem darczyńcy, co będzie tematem niniejszego artykułu. Zgodnie ze jednolitym stanowiskiem izb skarbowych, wynikającym z ich interpretacji spłata kredytu na zakup mieszkania nie może być traktowana jako darowizna. Rodzice – współkredytobiorcy – spłacając kredyt, dokonują zwolnienia z długu, nie zaś obdarowania dziecka, tj. darowizny. W jakiej sytuacji można odwołać darowiznę? Czym jest rażąca niewdzięczność? Darowizna od rodziców jest jedną z czynności podlegających szczególnemu reżimowi prawnemu. W umowie darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego. Zdarzenie takie podlega również odrębnym regulacjom prawa podatkowego. Umowa darowizny pieniężnej na zakup mieszkania to jedna z darowizn obciążonych poleceniem. Przy darowiźnie gotówki członkom najbliższej rodziny możemy liczyć na zwolnienie z podatku. Otrzymałeś darowiznę? Zapewne się cieszysz! Lecz kiedy emocje opadną nie zapomnij dokonać kilku formalności, aby Twoja radość nie trwała zbyt krótko. Poprzez umowę darowizny można przenieść własność samochodu na inną osobę zarówno z rodziny jak i spoza niej. Istotne znaczenie ma sposób opodatkowania przedmiotu darowizny, ponieważ osoby z najbliższej rodziny zwolnione są z zapłaty podatku od spadków i darowizn. Darczyńca w umowie darowizny może zobowiązać obdarowanego do określonego działania bądź zaniechania, nie czyniąc z nikogo wierzyciela. Wypełnienie polecenia uzależnione jest od wykonania postanowień umowy przez darczyńcę. O tym czy darowizna samochodu dokonana na rzecz jednego ze współmałżonków wejdzie do jego majątku osobistego czy też do majątku wspólnego obojga, decyduje wola darczyńcy. Gdy nie jest jednoznaczna wykładni umowy darowizny dokona sąd. Wykonanie umowy darowizny można uzależnić od spełnienia się określonego warunku niezależnie od formy jej dokonania. Zastrzeżenie warunku powoduje uzależnienie dokonywanej czynności od zdarzenia przyszłego i niepewnego. W jakiej formie dokonać darowizny? Kiedy wywołuje ona skutki prawne? Umowa darowizny jest jedną z najbardziej popularnych umów mających na celu przeniesienie własności rzeczy. Ma ona charakter nieodpłatny, co oznacza, że darczyńca nie otrzymuje z tego tytułu żadnego ekwiwalentu pieniężnego. W tym przypadku nie jest wymagana forma aktu notarialnego a jedynie forma pisemna. Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, która ma na celu ochronę osób najbliżej spokrewnionych ze zmarłym w przypadku pominięcia ich w testamencie. Pamiętajmy jednak o tym, iż przyjmując od potencjalnego przyszłego spadkodawcy darowiznę w postaci na przykład mieszkania, powinniśmy liczyć się z tym, iż o jej wartość zostanie nam pomniejszone prawo do zachowku po śmierci darczyńcy Umowa darowizny jest czynnością prawną, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku. Darowizna może dotyczyć części ułamkowych majątku objętego współwłasnością a wielkość danych elementów ma istotne znaczenie przy określaniu opłat za darowane udziały. Umowa darowizny nieruchomości może być zawarta jedynie w formie aktu notarialnego. Pociąga to za sobą pewne koszty, których wysokość uzależniona jest od wartości rzeczy którą rozporządzamy. Ze względu na fakt, iż darowizna jest świadczeniem o charakterze nieodpłatnym, odpowiedzialność odszkodowawcza darczyńcy jest znacznie ograniczona. Nie jest jednak całkiem wyłączona. Dlatego ofiarując komuś na przykład mieszkanie musimy pamiętać o tym, że istnieją przypadki w których obdarowany może się do nas zwrócić z roszczeniem o odszkodowanie. Darowizna jest co do zasady czynnością prawną obciążoną obowiązkiem podatkowym. Istnieją jednak w tym zakresie pewne ograniczenia w postaci ulg podatkowych. I tak chcąc podarować dziecku mieszkanie możemy uniknąć dodatkowych kosztów. W zeznaniu podatkowym za 2011 r. możemy od dochodu odliczyć kwoty dokonanych darowizn. Pamiętajmy jednak, iż nie chodzi tu o każdą darowiznę. Otrzymanie mieszkania jako darowizn, przy obecnych cenach mieszkań jest bardzo korzystne, jednak pamiętać należy o zapłaceniu podatku. Podatek od darowizny mieszkania potrafi być bardzo wysoki, dlatego dobrze wiedzieć komu należą się ulgi. Tylko niewielka grupa osób jest zwolniona od podatku od darowizny. Ustawodawca postanowił objąć tym zwolnieniem tylko osoby najbliższe. Stosunek między konkubentami jest bez wątpienia bardzo bliską relacją, ale czy jest za taką uznawany na potrzeby ustawy o podatku od spadków i darowizn? Poprzez darowiznę darczyńca dokonuje nieodpłatnego przeniesienia rzeczy lub praw na obdarowanego. Często przyczyną dokonania darowizny jest szczególna więź łącząca darczyńcę z obdarowanym, taka jak np. pokrewieństwo. Co zawrzeć w umowie darowizny samochodu? Zobacz nasz bezpłatny wzór. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Co do zasady ustawodawca wymaga dla ważności umowy darowizny zachowanie formy aktu notarialnego. Jednakże chodzi tu o nieważność względną, tj. w sytuacji gdy darowizna zostanie wykonana to staje się ona wówczas ważna. Regulacje prawne umowy darowizny w niemieckim Kodeksie cywilnym i w polskim Kodeksie cywilnym są podobne, ale nie identyczne. Obie regulacje wprowadzają dla oświadczenia darczyńcy formę aktu notarialnego. Jak sporządzić umowę darowizny samochodu? Czy wymaga ona formy aktu notarialnego? Podpowiadamy jak spisać umowę krok po kroku.
Udzielone darowizny nie pozostają bez wpływu na spadek po darczyńcy. Darczyńca, bądź co bądź, uszczupla swój majątek pod tytułem darmym, tym samym ogranicza to co odziedziczą po nim spadkobiercy. Ustawodawca postanowił zabezpieczyć spadkobierców, zaliczając darowizny na rzecz schedy spadkowej, czy uwzględniając je przy wyliczaniu zachowku. Zaliczanie darowizn następuje zarówno w przypadku dziedziczenia ustawowego i działu spadku, jak i podczas wyliczania zachowku. 1. DZIAŁ SPADKU A DOLICZANIE DAROWIZNPo sporządzeniu spisu przedmiotów należących do spadku, lub w oparciu o inwentarz, należy przystąpić do obliczania „schedy spadkowej”.Obliczanie schedy spadkowej jest analogiczne do wyliczania zachowku- wiąże się z obowiązkiem zaliczania darowizn – jednak bardziej ograniczonym: dotyczy wyłącznie spadkodawców ustawowych – przy dziedziczeniu ustawowym dotyczy wyłącznie – dziedziczenie zstępnych (dzieci, wnuków) oraz małżonka to, że w sytuacji, w której dziedziczy małżonek łącznie z rodzicami, lub rodzeństwem , albo kiedy dziedziczą rodzice i rodzeństwo- zaliczanie nie Pomoc prawnaSpadkodawca może inaczej postanowić w spadku ( w przypadkach podanych powyżej) dolicza się wartość udzielonych samego spadku wynosi zł , jednak spadkodawca przed śmiercią przekazał swojemu synowi dom o wartości zł. – spadek do podziału , wynosi więc 400. wartość dzieli się następnie zgodnie z udziałami, które odziedziczył każdy ze spadek odziedziczyli wspólnie 3 synowie, oraz żona spadkobiercy – scheda spadkowa każdego z nich wynosi darowizn na schedę spadkowąO ile spadkodawca w akcie darowizny nie postanowił inaczej – darowiznę zalicza się na schedę wartość darowizny przekracza schedę spadkową – spadkobierca taki nie jest zobowiązany do spłaty pozostałych spadkobierców- jego osobę pomija się przy spadkodawca zwolnił spadkobiercę z zaliczenia darowizny na rzecz schedy- wówczas spadek dziedziczy na zasadach ogólnych i w taki też sposób uczestniczy w podziale (tak jakby darowizny nie było).Zobacz też: Ekspert radzi: Darowizna a zachowek 2. ZACHOWEK A ZALICZANIE DAROWIZNWyliczając zachowek należy ustalić jaki udział przypadałby danej osobie, jeśli spadkodawca nie pozostawił w odróżnieniu o ustalania udziału w przypadku prostego dziedziczenia ustawowego, jest tu pewna istotna udział spadkowy bierze się również pod uwagę spadkobierców : niegodnych lub którzy odrzucili spadek. Porównaj: Kto i kiedy może dziedziczyć ?Nie bierze się jednak pod uwagę osób, które dziedziczenia się zrzekły (w drodze umowy ze spadkodawcą), oraz osób wydziedziczonych (skutecznie). Określanie wartości spadku na potrzeby wartości nominalnej zachowku jest dosyć skomplikowane i wymaga prześledzenia historii rodzinnych darowizn, oraz dokładnej treści wartość (pieniężną) udziału, w oparciu o który ustala się zachowek, należy masę spadku powiększyć o darowizny udzielone spadkobiercom przez spadkodawcę, z wyjątkiem: drobnych darowizn (np. prezentów urodzinowych) darowizn udzielonych innym osobom niż spadkodawcy, lub uprawnieni do zachowku, wcześniej niż 10 lat przed otwarciem spadku (śmiercią spadkodawcy). W sytuacji, w której zstępni spadkodawcy są uprawnieni do zachowku do wartości spadku nie zalicza się darowizn dokonanych zanim spadkobierca miał dzieci. W sytuacji, w której do zachowku uprawniony jest małżonek, do wartości spadku nie zalicza się darowizn dokonanych przed wstąpieniem w związek Kowalski pozostawił po śmierci majątek wart ok. zł. Jedynym spadkobiercą uczynił swoją konkubinę. Przed śmiercią przekazał jej jednak mieszkanie o wartości zł, oraz samochód o wartości zł. Obie darowizny były dokonane 3 lata przed śmiercią. Jego syn może domagać się zachowku w oparciu o kwotę : (wartość spadku) + (wartość mieszkania) + 40. 000 zł (wartość samochodu) = zł. Zważywszy na to, że jest pełnoletni, oraz byłby jedynym spadkobiercą gdyby Stanisław Kowalski nie sporządził testamentu, przysługuje mu zachowek w wysokości 1/2 x 245. 000 zł = 122 500 zalicza (czyli nie odejmuje wartości) się do spadku wartości zapisów i darowizn i zapisów na poczet wartość spadku (często jest to niestety dość skomplikowane), należy się następnie zastanowić, czy i jak spadkodawca zadbał za życia o uprawnionych do szczególności: na poczet zachowku zalicza się wszystkie darowizny dokonane przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku. jeśli uprawnionymi są dzieci spadkodawcy, na poczet zachowku zalicza się koszty wychowania, oraz wykształcenia, które poniósł spadkodawca- jeśli przekroczyły przeciętną wartość w danym pożyczał pieniądze, oraz pracował na 2 etaty aby zapewnić synowi studia na prywatnej uczelni. Koszt czesnego można zaliczyć na poczet zachowku, jeśli uprawnionymi do zachowku są potomkowie zstępnego spadkodawcy – na rzecz ich zachowku zalicza się darowizny udzielone ich serwis: Umowa darowizny
Wypełniając formularz SD Z2 należy przede wszystkim w lewym górnym rogu uzupełnić swój NIP lub PESEL, a także datę nabycia darowizny oraz datę powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy w przypadku darowizn powstaje w momencie otrzymania darowizny przekraczającej określony limit, jest to więc data otrzymania przedmiotuTak uznał Sąd Najwyższy w wyroku I CSK 361/17 z 22 lutego 2018 r. 16 lutego 2004 r. małżeństwo T i H. D. notarialną umową darowali swojej córce nieruchomość położoną w W. W tej samej umowie darczyńcy polecili obdarowanej, aby sprawowała nad nimi dożywotnią opiekę oraz niezwłocznie po śmierci ostatniego z nich wypłaciła na rzecz ich drugiej córki kwotę 80 000 złotych. Jednocześnie zobowiązała się do sprawowania opieki nad darczyńcami oraz do wypłaty na rzecz powódki, po śmierci ostatniego z darczyńców, tej właśnie kwoty. Ponadto, ustalenia takie strony umowy darowizny poczyniły również wobec trzeciej córki darczyńców. Czytaj także: Odwołanie darowizny - wszystko, co trzeba wiedzieć zmarł w 2006 r., a w 2010 r. Pismem z 24 lipca 2014 r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 80 000 złotych z tytułu zobowiązania zaciągniętego przy zawarciu umowy darowizny. Wyrokiem z 25 czerwca 2015 r. Sąd Okręgowy w W. zasądził na rzecz od pozwanej kwotę 80 000 złotych z ustawowymi odsetkami. Uwzględnione powództwo opierało się na zawartym w umowie darowizny zastrzeżeniu co do spełnienia świadczenia na rzecz powódki. Czytaj także: Darowizna dla dorosłych dzieci: jak ominąć pułapki Analizując postanowienia umowy darowizny, sąd okręgowy uznał za ważne zawarte w niej zastrzeżenie spełnienia świadczenia na rzecz powódki jako osoby trzeciej. Zgodnie z art. 393 § 1 w braku odmiennego postanowienia umownego, może ona żądać bezpośrednio od dłużnika spełnienia zastrzeżonego świadczenia. Wyrokiem z 6 grudnia 2016 r. Sąd Apelacyjny w W. oddalił apelację, jaką wniosła pozwana Pozytywnie ocenił dotychczasową wykładnię umowy i stwierdzenie, że była to umowa darowizny zawierająca zobowiązanie się przez pozwaną do spełnienia świadczenia na rzecz powódki w rozumieniu art. 393 Nałożenie tego nakazu na obdarowaną córkę stało się źródłem jej obowiązku wobec darczyńców z racji dokonanego przez nich przysporzenia. Wolą darczyńców było dokonanie podziału majątku między dzieci. Pozwana zobowiązała się wyraźnie, że spłaci obie siostry wskazaną kwotą, a powódka nabyła roszczenie o wykonanie tego zobowiązania. Porównując darowiznę obciążliwą oraz darowiznę z poleceniem, sąd apelacyjny odwołał się do poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy w wyroku z 27 stycznia 2016 r., (II CSK 153/15) akceptującego żądanie wykonania polecenia na drodze sądowej przez darczyńcę, a po jego śmierci przez jego spadkobierców. Pozwana wniosła skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego. Autopromocja Specjalna oferta letnia Pełen dostęp do treści "Rzeczpospolitej" za 5,90 zł/miesiąc KUP TERAZ Sąd Najwyższy wskazał na zasadniczą różnicę pomiędzy poleceniem a darowizną obciążliwą. Polega ona na tym, że wykonania polecenia może żądać darczyńca i jego spadkobiercy, a nie osoba trzecia wskazana przez darczyńcę w umowie darowizny. Poza tym trzeba zauważyć, iż przewidziane w art. 1027 wymaganie udowodnienia prawa wynikającego z dziedziczenia obowiązuje względem osób trzecich, które nie roszczą sobie praw do spadku. Rozstrzygająca jest wykładnia umowy darowizny, dokonana przez sądy na podstawie art. 65 § 2 Należy zwrócić uwagę, że z jednej strony darczyńcy obciążyli pozwaną obowiązkiem określonych spłat na rzecz jej sióstr, z drugiej zaś sama pozwana zobowiązała się w tym samym akcie notarialnym do zapłacenia określonych kwot swym siostrom. W judykaturze dominuje stanowisko, że darczyńcy wolno obciążyć obdarowanego obowiązkiem spełnienia świadczenia na rzecz osoby trzeciej, przez co czyni on tę osobę obdarowanym. Wspiera go wynikająca z art. 888 możliwość dokonania darowizny nie tylko na rzecz kontrahenta, lecz także na rzecz osoby trzeciej. Przepis ten bowiem nie stanowi, że obdarowanym musi być wyłącznie druga strona umowy. Jeżeli więc całość bezpłatnego świadczenia może nastąpić na rzecz osoby trzeciej, dopuszczalne być powinno także postanowienie darczyńcy, że część świadczenia zobowiązuje się świadczyć swemu kontrahentowi, a część przeznacza osobie trzeciej. Tego rodzaju konstrukcja przyjmuje postać umowy mieszanej – umowy darowizny oraz umowy o świadczenie na rzecz osoby trzeciej. Jest to dopuszczalne i mieści się w granicach swobody zawierania umów, gwarantowanej ustawowo w art 3531 Adrian Cop prawnik w krakowskim biurze Rödl & Partner Zgodnie z art. 894 § 2 po śmierci darczyńcy wypełnienia polecenia mogą żądać jego spadkobiercy. Ustawa nie rozróżnia spadkobierców darczyńcy uprawnionych do żądania spełnienia polecenia, dlatego uznaje się, że prawo to przysługuje spadkobiercom ustawowym i testamentowym. Darczyńca ma ponadto prawo nałożyć na obdarowanego obowiązek spełnienia określonego świadczenia na rzecz osoby trzeciej, przez co czyni on tę osobę obdarowanym. Przepisy o poleceniu z art. 893 nie mają zastosowania w przypadku zawarcia w umowie darowizny obowiązku świadczenia na rzecz osoby trzeciej. Dzięki temu strony umowy darowizny, poprzez zawarcie w jej postanowieniach zastrzeżenia, ustalają podstawę do spełnienia świadczenia na rzecz osoby trzeciej. Ta modyfikacja prowadzi do ukształtowania się stosunku między trzema osobami, z tym że osoba trzecia nie uczestniczy jako podmiot ani w stosunku wynikającym z umowy zastrzegającej, ani w umowie podstawowej. Taki zapis uznawany jest za skuteczny w myśl kodeksowej zasady swobody umów. Wskazać należy, że art. 894 § 2 na jaki powoływała się pozwana w omawianej sprawie, nie może znaleźć zastosowania. Zasadniczą różnicą pomiędzy poleceniem z art. 893 a darowizną obciążliwą jest fakt, że spełnienia polecenia może żądać tylko darczyńca i jego spadkobiercy, a nie osoba trzecia wskazana przez darczyńcę w umowie, jak przy darowiźnie obciążliwej. Wykładnia postanowień umowy darowizny jest elementem rozstrzygającym jej kwalifikację. Uznanie zawartego porozumienia między stronami, jako zastrzeżenia świadczenia na rzecz osoby trzeciej, pozwala tej osobie na powołanie się na instytucję darowizny obciążliwej. Tym samym, osoba ta staje się wierzycielem w stosunku do obdarowanego i może dochodzić od niego należnych jej świadczeń. Istotnym jest tutaj również fakt, że to sama pozwana zobowiązała się zapłacić ustalone kwoty swoim siostrom, tym samym godząc się na zakwalifikowanie powstałego stosunku jako darowizny obciążliwej. Dodatkowo, w myśl art. 3531 oraz przyjmując argumentację a maiori ad minus, uznać należy, że w przypadku, gdy zgodnie z wolą darczyńcy, całość świadczenia może nastąpić na rzecz osoby trzeciej, dopuszczalne być powinno także i takie postanowienie darczyńcy, że część świadczenia zobowiązuje się przekazać stronie umowy, a część przeznacza osobie trzeciej. Wobec tego podnieść należy, że zastrzeżenie w umowie darowizny polecenia zapłaty określonej kwoty osobie trzeciej rozumie się jako darowiznę obciążliwą. Darowizna ta jest skuteczna, w myśl zasady swobody umów i można ją uznać za podstawę dochodzenia przez osobę trzecią należnych jej świadczeń.
W obrocie nieruchomościami coraz więcej jest domów i mieszkań dziedziczonych przez kolejne pokolenia. Strasze osoby coraz częściej przekazując mieszkanie dzieciom zabezpieczają swoją przyszłość wpisem o dożywociu lub służebności. Czy nieruchomość z takim wpisem może być dalej przekazywana? Z takim pytaniem do redakcji napisał pan Sławomir. - Kilka lat temu dziadek przepisał na mamę nieruchomość. W akcie zawarta została klauzula dożywotniego użytkowania przez dziadka pokoju, dostępu do kuchni i tak dalej - opisuje sytaucję nasz czytelnik - Teraz rodzice chcą przepisać dom na mnie. Czy mogą to zrobić? Czy w akcie notarialnym mogą być zawarte te same postanowienia o użytkowaniu pomieszczeń przez dziadka oraz czy przy jego podpisywaniu muszą być obecne wszystkie strony: dziadek, mama i ja, czy wystarczy tylko obecność mamy i moja? Ewentualnie czy są jeszcze jakieś inne ograniczenia? - zastanawia się pan Sławomir. Odpowiada Agnieszka Frąckowska, notariusz w Gdańsku Z listu wynika, że mama otrzymała nieruchomość obciążoną prawem, na mocy którego jej ojciec może dożywotnio w niej mieszkać. Mogło się tak stać na skutek przekazania przez dziadka nieruchomości w drodze umowy o dożywocie lub przekazanie nieruchomości nastąpiło w drodze innej umowy, np. w drodze darowizny, ale jednocześnie mama ustanowiła na rzecz dziadka służebność jest umową, w której w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy (dożywotnikowi), dożywotnie utrzymanie. Nabywca nieruchomości ustanowić może dodatkowo na rzecz dożywotnika użytkowanie lub służebność. Są to prawa, zgodnie z którymi można korzystać w pewnym zakresie z nieruchomości, na przykład mieszkać w niej lub pobierać z niej pożytki. Prawo dożywocia i osoba, której ono przysługuje zwykle jest ujawniane w księdze wieczystej. Jeśli nieruchomość zmieni właściciela, nowy właściciel będzie miał takie same obowiązki wobec dożywotnika, jak jego nieruchomości służebnością osobistą polega na tym, że uprawniony nabywa prawo korzystania z cudzej nieruchomości w oznaczonym zakresie, na przykład może w niej mieszkać. Prawo to jest skuteczne bez względu na to czyją własnością stanie się nieruchomość w przyszłości. Podobnie jak dożywocie, służebność wraz ze wskazaniem osoby, na rzecz której jest ustanowiona zazwyczaj jest wpisana w księdze wieczystej. Zarówno prawo dożywocia jak i służebność umożliwiają mamie przekazania nieruchomości. Może to zrobić w każdym czasie i bez żadnych ograniczeń poprzez zawarcie umowy, której stronami będziecie tylko mama oraz pan. Obecność dziadka nie będzie wymagana. W akcie notarialnym, który państwo podpiszecie nie powtarza się w zasadzie postanowień o używaniu przez dziadka pomieszczeń, ale opisując nieruchomość notariusz da wyraz temu, że jest ona obciążona. Pytanie do notariusza Zamierzasz kupić lub sprzedać nieruchomość, wydzielić jej część, dokonać darowizny lub spisać testament, ale masz wątpliwości co do związanych z tym formalności? Prześlij swoje pytania mailem: notariusz@ Na pytania czytelników odpowiadać będą notariusze z Izby Notarialnej w Gdańsku. Odpowiedzi na wybrane pytania publikowane będą w Serwisie Dom portaluPonadto, darowizna na rzecz instytucji państwowej musi być bezpłatna lub bezwarunkowa, co oznacza, że nie może być związana z określonymi warunkami lub zobowiązaniami, które narzucają darczyńcy jakieś obowiązki lub zobowiązania wobec instytucji państwowej. Istotnym warunkiem jest także fakt, że darowizna musi być przeznaczona Cztery lata temu ożeniłem się i zamieszkaliśmy w domu teściów, którzy prowadzili gospodarstwo rolne. W marcu 2015 r. teściowie darowali nam notarialnie dom wraz z całą gospodarką. Do aktu została wpisana dla nich dożywotnia służebność. Kilka miesięcy temu niestety zmarł teść. Wczoraj, porządkując rodzinne dokumenty, zorientowałem się, że teściowa od kilku lat jest zadłużena w bankach. Jej długami zajmuje się komornik sądowy, prawdopodobnie zabiera jej część rety. Bardzo mnie to zaniepokoiło. Czy komornik może coś przejąć z nieruchomości, która jest już moją i żony własnością? Czy możemy przez długi teściowej stracić dom? W dniu sporządzania aktu darowizny nieruchomość nie była zadłużona – tak wynikało z księgi wieczystej. Udało mi się ustalić, że długi teściowej wynoszą ok. 40 tys. zł, powstały z pożyczek bankowych, kredytów, chwilówek. Czy długi przechodzą również na mnie i na żonę? Darowizna dla córki i zięcia a długi teściów Bezpośrednio nie ponosicie Państwo w tej sytuacji odpowiedzialności za długi teściowej, ale teoretycznie jest możliwość pośredniej odpowiedzialności, jeśli wierzyciel wystąpi ze skargą pauliańską. Wyjaśnijmy najpierw istotę skargi pauliańskiej, cytując stosowne przepisy Kodeksu cywilnego: „Art. 527. § 1. Gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. § 2. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. § 3. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. § 4. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli korzyść majątkową uzyskał przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych, domniemywa się, że było mu wiadome, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.” Skorzystanie przez wierzyciela ze skargi pauliańskiej Istotą tego powództwa jest to, aby zabezpieczyć maksymalnie wierzycieli w sytuacji, gdy osoba będąca ich dłużnikiem zbywa swój majątek na rzecz osób trzecich, dotyczy to wszystkich składników majątkowych, w tym też nieruchomości zbywanych aktem notarialnym. W rozumieniu przywołanego przepisu Państwo są osobami bliskimi w stosunku do teściowej. Ponieważ wspomniał Pan, że z renty teściowej prowadzona jest egzekucja, wyjaśnię, że ten fakt nie niweczy skuteczności skargi pauliańskiej. W tym miejscu powołam się szczegółowo na poglądy sądów i komentatorów, a tym samym wyjaśnię, że przyjmuje się, że dłużnik staje się niewypłacalny w wyższym stopniu także wtedy, gdy zaspokojenie można uzyskać z dodatkowym, znacznym nakładem kosztów, czasu i ryzyka. Inaczej stan niewypłacalności dłużnika w stopniu wyższym obejmuje utrudnienie i opóźnienie zaspokojenia (wyrok SN z dnia 28 listopada 2001 r., IV CKN 525/2000, Biul. SN 2002, nr 5, s. 11, Jurysta 2002, nr 7-8, s. 55). Pokrzywdzenie powstaje na skutek takiego stanu majątku dłużnika, który powoduje niemożność, utrudnienie lub odwleczenie zaspokojenia wierzyciela (wyrok SN z dnia 28 listopada 2001 r., IV CKN 525/2000, Biul. SN 2002, nr 5, s. 11; także wyrok SN z dnia 14 lutego 2008 r., II CSK 503/07, LEX nr 496375). Niestety, sytuację w przypadku umowy darowizny, a więc czynności nieodpłatnej pogarsza treść art. 528 Kodeksu cywilnego, który to przepis mówi, że jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Decydujące jednak jest to, czy w chwili darowizny czyli w marcu 2015 r. Pana teściowa miała już długi, czy jeszcze nie. Jeżeli w tej dacie ich nie miała, to oczywiście skarga pauliańska zostałaby oddalona, więc zupełnie nie ma się czym martwić. Poniżej wyjaśnię jeszcze, na czym miałaby polegać ta pośrednia odpowiedzialność nieruchomością. „Art. 531. § 1. Uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli następuje w drodze powództwa lub zarzutu przeciwko osobie trzeciej, która wskutek tej czynności uzyskała korzyść majątkową. § 2. W wypadku gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne.” Otóż, powództwo to byłoby kierowane nie przeciwko teściowej ale przeciwko obdarowanym. „Art. 532. Wierzyciel, względem którego czynność prawna dłużnika została uznana za bezskuteczną, może z pierwszeństwem przed wierzycielami osoby trzeciej dochodzić zaspokojenia z przedmiotów majątkowych, które wskutek czynności uznanej za bezskuteczną wyszły z majątku dłużnika albo do niego nie weszły.” Darowizna nieruchomości przez dłużnika Wyjaśniam, że gdyby wierzyciele pozwali Państwa w procesie, o którym aktualnie piszę, komornik może prowadzić egzekucję z tej konkretnej nieruchomości. Efektem takiej skargi jest bowiem to, że wierzyciel wszczyna egzekucję formalnie przeciwko dłużnikowi, czyli teściowej, natomiast kieruje ją do przedmiotów majątkowych, które wskutek zaskarżonej czynności prawnej wyszły z majątku dłużnika i znajdują się u osoby trzeciej, a więc nieruchomości. Zajęcie tych przedmiotów u osoby trzeciej jest możliwe, ponieważ w świetle wyroku wydanego w sprawie ze skargi pauliańskiej traktuje się je tak, jakby pozostawały one ciągle własnością dłużnika. To jest taka teoretyczna odpowiedzialność w przypadku skargi pauliańskiej. Chciałabym Pana jednak uspokoić, bo najpierw należy wytoczyć powództwa, potem kierować egzekucję do nieruchomości, co jest dość drogie i długotrwałe, i wierzyciele (tacy jak instytucje pożyczkowe) mając jeszcze możliwość kierowania egzekucji do renty dłużnika, zwykle nie zadają sobie aż takiego trudu, aby wszczynać proces ze skargi pauliańskiej. Zaś Bez wszczęcia tego procesu i jego wygrania komornik nie może przeciwko Państwu wszcząć egzekucji, do tego bowiem zawsze musi być wyrok sądu. Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Innymi słowy, wyrok sądu karnego za popełnienie przestępstwa przeciwko darczyńcy nie przesądza automatycznie o rażącej niewdzięczności obdarowanego wobec darczyńcy, gdyż istotny jest zawsze charakter i okoliczności czynu przestępnego, charakter wymierzonej kary, czy jej zawieszenie, gdyż czynniki te stanowią istotny argument do
Zwolnienie z długu może być przy spełnieniu pewnych warunków uznane za darowiznę. Wywołuje to określone skutki także w dziedzinie prawa podatkowego. Interesującą nas kwestię podejmuje interpretacja indywidualna ministra finansów z 29 czerwca 2010 roku (sygnatura: PL/LM/834/38/CHI/2010/146). Zwolnienie z długuZwolnienie z długu to umowa pomiędzy stronami, w której wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Samo zwolnienie z długu nie wymaga określonej formy, która warunkowałaby jej ważność. Jest to czynność dwustronna rozporządzająca. Celem takiej jej może być zwolnienie się ze zobowiązania (causa solvendi), dążenie do otrzymania jakiegoś świadczenia od drugiej strony (causa obligandi vel acquirendi), lub obdarowanie kogoś (causa donandi). Gdy mamy do czynienia z tym trzecim przypadkiem, możliwe jest uznanie zwolnienia z długu za darowiznę. Kluczowa jest tu wola stron, które muszą przeprowadzić zwolnienie z długu w formie darowizny. Umowa darowiznyUmowa darowizny jest to umowa, w której darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego, kosztem swojego majątku. Oświadczenie woli darczyńcy powinno być dokonane w formie aktu notarialnego. Przyjecie darowizny może mieć formę dowolną. Niedochowanie przez darczyńcę formy powoduje nieważność umowy, chyba, że przyrzeczone w niej świadczenie zostanie też: Kiedy mogą odwołać darowiznę Skutki podatkoweSkutkiem takiego zakwalifikowania zwolnienia z długu jest to, że podlega on podatkowi od spadków i darowizn. Podatnikiem takiego podatku jest w tym przypadku obdarowany. Może on jednak skorzystać ze zwolnienia, jakie przywiduje ustawa, jeżeli darczyńcą jest jego małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym lub macocha. Aby to zrobić musi zgłosić nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Termin wynosi sześć miesięcy od dnia złożenia oświadczenia przez darczyńcę w formie aktu notarialnego, albo od dnia spełnienia przyrzeczonego świadczenia. Gdy przedmiotem darowizny są pieniądze obdarowany musi również udokumentować ich otrzymanie dowodem przekazania ich na odpowiedni też serwis: Darowizna Opisz nam swój problem i wyślij zapytanie. .